ΤΟ ΚΟΥΡΜΠΕΤΙ

ΤΟ ΚΟΥΡΜΠΕΤΙ

“Ο Νικόλας ο πρωτομάστορας, έριξε μια τελευταία ματιά στην “κουμπάνια”, σήκωσε το κεφάλι προς τον ουρανό, έκανε το σταυρό του κι ύστερα κουνώντας το χέρι έδωσε το σύνθημα.
Το μπουλούκι, αργά, κίνησε για το μακρύ ταξίδι.Φορτωμένα τούμπανο τα μουλάρια..φορτωμένες κι οι ψυχές των κουδαραίων απο συναισθήματα.
Άνοιγε ο καιρός κι έκλειναν οι ψυχές. Μακρύς ο δρόμος για το κουρμπέτι και ποιός νά΄ξερε τι θα ΄φερνε η απουσία.”
---------
Όλο το παραπάνω, σκέφτομαι να το κάνω εισαγωγή, για ένα μεγάλο διήγημα, γύρω από την ζωή των σκληροτράχηλων μαστόρων, αλλοτινών καιρών. Ίσως το ξεκινήσω κάποια στιγμή..
----------
“Το κουρμπέτι Kurbet -γράφει ο Βασίλης ο Νιτσιάκος- προέρχεται απο την τουρκική λέξη gurbet και σημαίνει ταξίδι για δουλειά.Το κουρμπέτι χρησιμοποιούνταν σε όλες τι βαλκανικές χώρες ιδιαίτερα στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας αλλά και αργότερα για τις περιοδικές μετακινήσεις ανθρώπων σε άλλους τόπους με σκοπό την εργασία.Ανάμεσα στους Αλβανούς είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα”.

Στα χωριά μας- και στους τρείς μαχαλάδες- έχουμε 3-4 “κουρμπετατζήδες” απο “μέσα”..πίσω απο το σύνορο. Σε μάς-στο Μοναστήρι- ο “Αντρέας”..ο Ταλιμπάν..έρχεται είκοσι τόσα χρόνια τώρα, για κουρμπέτι.
Παλιά ήταν αλλιώς. Μάζευε ο πρωτομάστορας το μπουλούκι του απο μαστόρους και καλφάδες...υπολόγιζε προμήθειες εργαλεία κλπ χρειαζούμενα κι έπαιρναν τον μακρύ δρόμο της ξενητειάς.Στο χωριό μας, ο Νικόλας ο Κατσίκης, ήταν ένας απο αυτούς τους παλιούς πρωτομάστορες-μπουλουκτζήδες. Στο μπουλούκι, πολλές φορές εκτός απο τους πετράδες μαστόρους, βρίσκονταν και ταλιαδόροι (ξυλογλύπτες), ζωγράφοι κι αγιογράφοι. Ανάλογα το έργο.
Ταξίδευαν παντού.Τρείς αιώνες κουρμπέτι.
Σε όλη την Ελλάδα αλλά και στα πέρατα του κόσμου.Πήγαν στην Αίγυπτο και το Σουδάν. Στην Αιθιοπία το Κογκό και την Ταγκανίκα. Στην Περσία και στην Τουρκία. Στο Ιρκούτσκ και στο Βλαδιβοστόκ της Ρωσίας. Στη Γαλλία. Μέχρι και στην Αμερική έφτασαν.Έχτισαν και σήραγγες στο μετρό της Νέας Υόρκης.

“Και αν δεν κερδίσουμεν χρήματα, τουλάχιστον είδαμεν κόσμον.”

Έφευγαν την Ανοιξη...σαν έλιωναν τα χιόνια και γύριζαν τέτοιον καιρό για ξεχειμώνιασμα στο χωριό και για “σπορά” κανενός..παιδιού.
Ζούσαν σκληρή ζωή..στερημένη..όλο δουλειά με λίγες σχόλες.

"Της μαστοριάς τα βάσανα,της ξενητειάς τα πάθη
τα ειδε ο ήλιος κι έσβυσε και το φεγγάρι εχάθη.
Τ'ακούσανε κι οι θάλασσες και φούσκωσαν το κύμα.
Στην ξενητιά,στη μαστοριά,είσαι μισός στο μνήμα.”
--------------
Θυμήθηκα σήμερα, για κάποιον λόγο, διάφορες τέτοιες ιστορίες για τα παλιά.
Θυμήθηκα τον πάππο μου τον Γιάννη τον κούδαρη...Θυμήθηκα τον πατέρα μου..και τον μπάρμπα το Βασίλη..μαστόροι κι αυτοί. Σκέφτηκα και τον εγγονό, του πρωτομάστορα του μπουλουκτσή του Ν΄κόλα Κατσίκη, τον “τσύριο Νίκο”- την κατά Ταλιμπάν εκδοχή της λέξης κύριος- που ζεί σήμερα ακρίτας στο χωριό.Κι είπα να γράψω- έτσι όπως μου κατέβηκαν- δυό λόγια..

Να είμαστε καλά όλοι-όσο γίνεται- και να “θυμόμαστε”ο,τι δεν πρέπει να ξεχνάμε.
Τα πριν απο τα τώρα..τους πριν απο ΄μας και την ευθύνη απέναντι στους επόμενους.
Καλή χρονιά στους "κουρμπετιάρηδες" αυτού του κόσμου..Καλή χρονιά σε όλους μας..
2018 κειμενο - αναφορα  βιβλιογραφιας  από το @ Γιαννη Χ. Τιμοθεου